info@sokhangozaar.com

شاعری با دفتری از گلوله‌های خیس

مخاطبان دلنوازِ نسخه جدید مجموعه شعر «شاعری با دفتری از گلوله‌های خیس»

همراهان گرامی وب‌سایت ادبی و آموزشی «سخن‌گزار»

 

به شما سلام می‌کنم و امیدوارم وجود نازنین و نازکتان آزرده گزند نباشد.

عاقبت پس از هفت سال، فرصت معطر و مغتنمی دست داد تا نخستین مجموعه شعر منتشرشده خود را از قفسه کتابخانه بیرون بیاورم، نگاه دقیق‌تری به آن بیندازم و بگویم:

– «بله. امروز همان روز است. وقتش رسیده تو را دوباره از نو بنویسم.»

 

کسانی که در حوزه ویرایش استخوان خرد کرده‌اند می‌دانند، ویرایش شعر یکی از تخصصی‌ترین و دشوارترین انواع ویرایش است.

کافی است شاعر نباشیم یا به‌اندازه کافی شعر را نشناسیم؛ کافی است با مجموعه پیش رو نتوانیم ارتباط برقرار کنیم، روحمان با شعرها درگیر و رفیق نشود و نتوانیم حس، لحن، آهنگ و صدای نهفته در پس هر کلمه و عبارت را دریابیم؛ آن‌وقت است که خود و مجموعه شعر را به دردسری بزرگ انداخته‌ایم!

  • بی‌حوصله صفحات را ورق می‌زنیم؛
  • بی‌جهت حرف، کلمه یا عبارتی را حذف می‌کنیم و ساختار شعری را به هم می‌ریزیم؛

اما آخر کار چیزی که عایدمان می‌شود، یک مجموعه شعر شلخته و غیر یکدست است که از آن دو صدا بلند می‌شود؛ صدای شاعر و صدای ویراستاری که خیال می‌کند از شاعر بهتر می‌فهمد!

این بدترین حالتی است که می‌تواند برای ویرایش یک مجموعه شعر اتفاق بیفتد؛ بنابراین پیشنهاد من به شما عزیزان این است که:

اول: مجموعه شعر خود را قبل از انتشار، سه تا شش ماه استراحت دهید!

شما مجموعه شعر آماده کرده‌اید؟ بسیار عالی است. قدم اول آفرینش را به‌خوبی برداشته‌اید. حالا آن را کناری بگذارید و انگارنه‌انگار که اصلاً شعری سروده‌اید! بروید و به زندگی‌تان برسید؛ بعد چند ماه برگردید و یک بار دیگر اثر را بخوانید.

نتیجه کار شگفت‌انگیز است: یا خدا را شکر می‌کنید که:« چه خوب شد کار را منتشر نکردم!»

یا خشنود از آفرینش خود به گام دوم، یعنی ویرایش اثر، قدم می‌گذارید.

در این مرحله شما باید بارها کار را بخوانید و ویرایش کنید. خیال نکنید کسی بهتر و بیشتر از خودتان برای شعرتان دل می‌سوزاند و آن را دایگی می‌کند! شما اولین و آخری فردی هستید که باید و می‌تواند مسؤولیت کلام مکتوب خود را بر عهده بگیرد و آنچه را سروده است، ارجمندتر کند.

 

نکته ظریف: تقطیعِ صحیح سطر در شعر سپید، بی‌نهایت مهم است. اگر در این زمینه اطلاعات کافی ندارید، می‌توانید از مقالات بسیاری مفیدی که در این زمینه در سایت قرار داده‌ام، استفاده کنید.

 

دوم: پس از ویرایش اثر از فردی با تجربه، منصف و موسپیدکرده در این حوزه بخواهید اثر شما را بخواند و داوری کند. از او خواهش کنید تعارف را کنار بگذارد، ذره‌بین نقد را به دست بگیرد و در این واکاوی هنرمندانه، سره را از ناسره جدا کند.

 

این را آویزه گوش خود کنید: شاعر هرچقدر هم که در کار سرودن و ویرایش زبردست باشد، بیش‌ازحد به نتیجه کار خود نزدیک است؛ شبیه مادری که از فرط نزدیک بودن به فرزند، نمی‌تواند نقص‌ها یا حتی حسن‌های او را آن‌گونه که هست ببیند؛ بنابراین لازم است فردی خبره که در فاصله‌ای معقول از اثر ما قرار دارد، وارد میدان شود و کار را به‌درستی ارزش‌داوری کند.

 

سوم: برای زحمتی بسیاری که آن فرد با تجربه متحمل شده، در قدم اول دستمزد در نظر بگیرید و در پرداخت مابه‌ازای مادی برای این کار اصرار بورزید (در مقاله‌ای مبسوط، دلیل آن را کامل توضیح می‌دهم) و پس‌ازآن برای رهنمودها، هشدارها و پیشنهادهای او ارزش قائل باشید تا بتوانید کودک/ شعر خود را به زیباترین شکل ممکن، از آب‌ و گل در بیاورید و به دست ناشر برسانید.

 

چهارم: هرگز از ویرایش دوباره و چندباره اثر خود –حتی آن اثری که منتشرشده- غافل نشوید. این کار نشان می‌دهد تا چه اندازه پویا هستید و به مخاطب خود احترام می‌گذارید.

 

این مقدمه را نوشتم که به اینجا برسم:

مجموعه شعر «شاعری با دفتری از گلوله‌های خیس» که هفت سال پیش به همت انتشارات هزاره ققنوس منتشرشده بود، بازنگری و ویرایش شد.

خوشبختانه در این فاصله نقد و نظرهای بسیار ارزشمندی از دو طیف مخاطبان عمومی (شعر دوستان) و مخاطبان جدی شعر (شاعران و منتقدان) دریافت کردم و در پی فرصتی بودم که بتوانم دوباره به این مجموعه برگردم و نسخه‌ای به‌مراتب بهتر و قابل دفاع‌تر از نسخه پیشین، در اختیار شما عزیزان قرار دهم.

با لبخند رضایت بر لب به شما می‌گویم: از نتیجه کار بسیار راضی هستم.

حالا می‌فهمم چرا حافظ – رند فرزانه شیراز – بارها دیوان خود را ویرایش و البته اسباب تحیّر و گاه سرگردانی مصححان و نسخه‌پردازان معاصر را فراهم کرده است.

مخاطب، شعر و هماهنگی کلمه با معنا برای او ارزشی ماورای تصور داشته است. به همین دلیل است که ما در دیوان حافظ با مفهوم هنری جذابی به نام «مهندسی کلمات» مواجه هستیم.

 

کلام آخر اینکه: در نسخه جدید این مجموعه شعر

  • در تقطیع برخی شعرها و سطرها، بازنگری اساسی صورت گرفت؛
  • یقین دارم اکنون شعرها راحت‌تر نفس می‌کشند؛
  • زیباتر حرف دل خود را با مخاطب در میان می‌گذارند؛
  • از برخی از تکرارها و تأکیدهای گاه مزاحم در نسخه جدید خبری نیست؛
  • تعقیدهای لفظی و معنایی برخی از شعرها درمان شده است؛
  • شعرها دلبرتر شده‌اند و انسجام بهتری پیدا کرده‌اند؛
  • و پایان‌بندی برخی از کارها نیز کاملاً تغییریافته است؛ بی‌آنکه به روح اصلی اثر آسیبی وارد کند.

 

خبر خوب دیگر اینکه: برخی از شعرهای زخمی این مجموعه نیز، زخم‌هایشان درمان شده است و با جهان‌بینی روشن و متعادل‌تری به مخاطب خود خوشامد می‌گویند.

البته بگویم باغ همان باغ است؛ با همان میوه‌ها و نوبرانه‌های دوست‌داشتنی. فقط این بار به پشتوانه دانش بیشتر در این زمینه، به زیبایی و دقت هرچه‌تمام‌تر هرس شده‌اند و شاخه‌های جوان و تازه‌نفس‌تری هم به برخی از شعرها، پیوند زده‌شده است.

نتیجه کار بسیار خوب از آب درآمده: روان، جذاب، دلبرانه و سرشار از اندیشه و معنا.

از اینکه نسخه جدید این کتاب را تهیه می‌کنید، از خواند آن لذت می‌برید و نظر خود را به من منعکس می‌کنید، سپاسگزارم.

با ثبت نظر خود در رابطه با این محصول از تخفیف 20 درصدی برای کتاب “ترمه و تمنا” بهره‌مند شوید.

 

نمونه ای از شعرهای مجموعه تقدیم به شما:

 

دایره همدلی

 

ساده نگیر

تبعید خودخواسته روح مرا

میان ردیف منظم و مغرور کتاب‌هایم

ساده نگیر لال شدن کلماتم را

در شبی که می‌گذری

با زیبایی خیره‌کننده چشم‌هایت

از کنار این دریچه تاریک و پیر

ساده نگیر

قلبم را

زخم نجیب انگشت‌هایم را

که از باغ ِ

نوشتن ِصدها ترانه غمگین

برای تو می‌آیند…

کمی مرا بخواه

کمی برای من دل بسوزان

برای تنها شاعر این کوچه

که بی تو

کارد به استخوان شعرهای سپیدش رسیده است.

 

نقد و بررسی‌ها

هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.

.فقط مشتریانی که این محصول را خریداری کرده اند و وارد سیستم شده اند میتوانند برای این محصول دیدگاه(نظر) ارسال کنند.

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...